Η ιστορία μας έχει διδάξει ότι σε κάθε βιομηχανική επανάσταση, ο συνδυασμός νέων τεχνολογιών επικοινωνίας και τα νέα συστήματα παραγωγής και μεταφοράς ενέργειας συνήθως δημιουργούν έναν «πανταχού παρόντα» και «φθηνό» παράγοντα εισροών στην κάθε παραγωγική δραστηριότητα, αλλά γενικότερα ευνοεί την ανάπτυξη κάθε είδους επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Είναι ο καταλύτης για την ανάληψη δράσεων καινοτομίας, άρα υποβοηθά τελικά τον μετασχηματισμό των παραγωγικών διαδικασιών και του κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος γενικότερα.
Με την εμφάνιση νέων τεχνολογιών όπως το φορητό internet, τα big data, την τεχνητή νοημοσύνη, το cloud computing και το διαδίκτυο των πραγμάτων, η 4η βιομηχανική επανάσταση θα είναι τελικά μια ευρείας κλίμακας διαδικασία διασύνδεσης που θα χαρακτηρίζεται από την ψηφιοποίηση, την ανάπτυξη επιχειρηματικών δικτύων και την επιχειρηματική ευφυία. ‘Όλα αυτά ευελπιστούμε να συντελέσουν στην ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας, αφού πλέον η ψηφιακή γνώση και η πληροφορία είναι οι νέοι συντελεστές παραγωγής, ενώ η ευφυής βιομηχανία και η αξιοποίηση των big data για τη διασύνδεση των πραγμάτων.
Παρά ταύτα, σε πρόσφατη έρευνα μεταξύ των μελών του ΣΒΕ που αφορούσε τις δράσεις που έχουν αναλάβει ή θα αναλάβουν οι επιχειρήσεις μέλη μας για τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων με έδρα την Ελληνική περιφέρεια πραγματοποιείται με αργούς ρυθμούς, ενώ υπάρχουν εμφανείς αδυναμίες στην εφαρμογή των διαφόρων δράσεων. Προφανώς αυτή η διαπίστωση αποτελεί και την πραγματικότητα, αλλά είναι άκρως ανησυχητική αν σκεφθούμε την προοπτική προσαρμογής στην 4η βιομηχανική επανάσταση.
Κατά τον ΣΒΕ απαιτούνται χρόνος και ισχυρά κίνητρα για την ψηφιακή προσαρμογή της βιομηχανίας.
Σήμερα η μεταποίηση στο πλαίσιο του ψηφιακού της μετασχηματισμού εστιάζεται σε ήδη γνωστές και διαδεδομένες πρακτικές όπως:
- η χρήση των μέσω κοινωνικής δικτύωσης για την εξεύρεση πελατών,
- η εισαγωγή αυτοματισμών για τη μείωση του λειτουργικού κόστους και
- η αναβάθμιση του εξοπλισμού παραγωγής για την αύξηση της ποιότητας και της παραγωγικότητας.
Πρωτοβουλίες όπως:
- η χρήση συστημάτων ρομποτικής,
- η υιοθέτηση εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης,
- οι επενδύσεις στο διαδίκτυο των πραγμάτων κλπ.,
φαίνεται ότι θα υιοθετηθούν από τη βιομηχανία, αλλά με αργούς ρυθμούς και σε βάθος χρόνου.
Σε αντίθεση με τα όσα προαναφέρθηκαν, αποτελεί θετικό μήνυμα για την ψηφιακή μετάβαση η εκπαίδευση και επιμόρφωση του προσωπικού της βιομηχανίας στις νέες τεχνολογίες.
Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος για τη βιωσιμότητα των μεταποιητικών επιχειρήσεων και την περαιτέρω μείωση της ανταγωνιστικότητάς τους είναι προφανής.
Για το λόγο αυτό αποτελεί αδήριτη ανάγκη η παροχή ισχυρών κινήτρων από την πολιτεία για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της περιφερειακής βιομηχανίας.
Στο πλαίσιο αυτό:
- οι άμεσες ενισχύσεις,
- τα αυξημένα ποσοστά ενισχύσεων των προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ για τις επιχειρήσεις που στις προτάσεις τους περιλαμβάνουν επενδύσεις και δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού και
- η επιχορήγηση των επιτοκίων δανεισμού,
είναι τα τρία βασικά χρηματοδοτικά εργαλεία που προκρίνει η περιφερειακή βιομηχανία ως τα πλέον ελκυστικά για την υποβοήθηση της ψηφιακής τους μεταρρύθμισης.
